Laparotomia jest to metoda stosowana przez chirurgów i ginekologów, polegająca na operacyjnym otwarciu powłok jamy brzusznej. Bardzo często stanowi pierwszy etap operacji jamy brzusznej i miednicy. Laparotomia ginekologiczna polega na otwarciu jamy brzusznej pacjentki w celu dotarcia do jej narządów rodnych (macicy i przydatków), a następnie określeniu ich stanu i przeprowadzenie niezbędnych zabiegów leczniczych.
Wyróżnia się dwa rodzaje laparotomii. Jest to laparotomia zwiadowcza wykonywana w celach diagnostycznych i laparotomia lecznicza. Laparotomia diagnostyczna w ginekologii wykonywana jest w celu wyjaśnienia przyczyn dolegliwości ze strony układu rozrodczego. Ponieważ laparotomia jest techniką inwazyjną, wykonuje się ją w sytuacji, gdy zastosowanie innych metod diagnostycznych nie jest wystarczające do wykrycia lub wykluczenia problemu.
Laparotomia lecznicza pozwala na usunięcie zmian patologicznych, a także pobranie wycinków do badań histopatologicznych, biochemicznych lub mikrobiologicznych.
Obecnie, w wielu przypadkach inwazyjne zabiegi takie jak laparotomia zastępowane są technikami mniej inwazyjnymi. W ostatnim czasie dużą popularnością cieszą się metody laparoskopowe. Laparoskopia wymaga wykonania jedynie niewielkich cięć jamy brzusznej, dzięki czemu pacjentka dużo szybciej wraca do codziennego funkcjonowania, a blizna po operacji jest praktycznie niewidoczna. W niektórych przypadkach medycznych konieczne jest jednak wykonanie zabiegu metodą tradycyjną.
Laparotomia w ginekologii jest najczęściej wykorzystywana do diagnozowania i leczenia chorób w obrębie macicy i jajników. Jest stosowana m.in. przy:
Laparotomia ginekologiczna może być również wykorzystywana w procesie leczenia endometriozy. W przypadku tej dolegliwości zabieg służy usuwaniu ognisk choroby.
Wśród przeciwwskazań do przeprowadzenia laparotomii można wymienić następujące problemy zdrowotne:
Przeciwwskazaniem do wykonania laparotomii jest również zaawansowany wiek pacjentki.
Na oddziale ginekologicznym CenterMed Kraków wykonywana jest laparoskopia w trybie planowym. Kwalifikacja do laparotomii odbywa się podczas konsultacji ginekologicznej. Pacjentka zgłasza się do szpitala na zabieg w terminie wyznaczonym przez lekarza. Szczegóły dotyczące przygotowania do operacji (również w zakresie koniecznych do wykonania badań) są przedstawiane pacjentce przez lekarza prowadzącego.
Przed operacją odbywa się rozmowa z lekarzem prowadzącym i następnie wywiad z anestezjologiem, który zdecyduje, czy nie ma przeciwwskazań zdrowotnych do wykonania zabiegu i czy zastosowanie znieczulenia jest bezpieczne dla pacjentki. Anestezjolog informuje również o rodzaju i przebiegu znieczulenia. W trakcie wywiadu anestezjologicznego konieczne jest przedstawienie zleconych przed zabiegiem wyników badań.
Laparotomię przeprowadza się w warunkach sali operacyjnej w znieczuleniu ogólnym. Czas trwania zabiegu zależy od rodzaju schorzenia pacjenta i może trwać od kilkudziesięciu minut do kilku godzin.
W przypadku laparotomii ginekologicznej dla uzyskania dostępu do struktur wykonuje się przecięcie skóry wzdłuż linii środkowej ciała między pępkiem a spojeniem łonowym (cięcie wykonywane przy większych zabiegach), cięcie Kochera, czyli cięcie poprzeczne, wykonywane pod łukami żebrowymi lub cięcie Pfannensteila pod pępkiem, a nad spojeniem łonowym. Lekarz prowadzący wykonuje nacięcie – najpierw skóry, później mięśni i otrzewnej by w efekcie dotrzeć do szukanego narządu. Kolejne etapy operacji podejmowane podczas zabiegu uzależnione są od tego, jakie były wskazania do laparotomii.
Końcowym etapem laparotomii jest zabezpieczenie wykonanych cięć. Do zszycia rany stosuje się wchłanialne szwy śródskórne.
Jak każdy zabieg operacyjny, także laparotomia wiąże się z możliwością wystąpienia powikłań. Powikłania, które mogą wystąpić po zabiegu laparotomii to:
Okres, w jakim pacjentka pozostaje w Szpitalu jest decyzją lekarza. Czas hospitalizacji jest zależny przede wszystkim od rodzaju laparotomii i ogólnego stanu pacjentki.
Przez kilka tygodni po laparotomii pacjentka musi prowadzić oszczędny tryb życia. Należy powstrzymać się od dźwigania ciężkich przedmiotów i podejmowania aktywności fizycznej. Wizyty kontrolne po laparotomii odbywają się w terminach wyznaczonych zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego.
Koszty laparotomii są ustalane indywidualnie przez lekarza w zależności od rodzaju przeprowadzanego zabiegu.