- KRAKÓW | 12 370 82 00
Wydłużanie ścięgna Achillesa u dzieci
Centermed ul. św. Łazarza 14 | Kraków
ul. św. Łazarza - Szpital
ul. św. Łazarza - Przychodnia
Wydłużenie ścięgna Achillesa - czym jest i jakie są konsekwencje jego skrócenia?
Na czym polega wydłużenie ścięgna Achillesa u dzieci? Kiedy jest to konieczne? Ścięgno Achillesa (inna nazwa: ścięgno piętowe) jest największym ścięgnem w organizmie człowieka i można je bardzo łatwo wyczuć na tylnej powierzchni łydki. Budują go dwa mięśnie – mięsień brzuchaty łydki oraz mięsień płaszczkowaty. Ma ono kształt lejka, jest szerokie i płaskie na górze, grubieje i zwęża się w dole, dochodząc do guza piętowego. Ścięgno Achillesa odpowiada głównie za zgięcie podeszwowe stopy, czyli skierowanie podeszwy bliżej tylnej powierzchni łydki, co odgrywa dużą rolę w chodzeniu i bieganiu.
Objawy skróconego ścięgna Achillesa u dzieci
Krótkie ścięgno Achillesa u dzieci może wynikać zarówno ze skrócenia długości mięśni go tworzących, samego ścięgna lub obu, jak i z przykurczu tych struktur. Objawia się przede wszystkim notorycznym chodzeniem na palcach. Choć zwykle jest to jedynie przemijający z wiekiem nawyk, jeśli chodzenie na palcach utrzymuje się powyżej 3. roku życia, możemy mieć do czynienia właśnie ze skróceniem tego ścięgna. Nie należy niepokoić się, gdy chodzenie na palcach występuje w okresie, gdy dziecko uczy się chodzić – jest to typowy proces. Innym objawem bywa ograniczona ruchomość stawu skokowego, szczególnie podczas zginania grzbietowego stopy. Może temu towarzyszyć ból łydek, napięcie mięśni lub trudności z wykonaniem przysiadu. W dłuższej perspektywie nieleczone skrócenie ścięgna Achillesa może skutkować nieprawidłowym wzorcem chodu, a także przeciążeniami i dolegliwościami bólowymi w obrębie kolan, bioder czy kręgosłupa.
Skrócenie ścięgna Achillesa - diagnoza
Objawem, który powinien zwrócić uwagę rodziców, jest chodzenie przez dziecko na palcach po ukończeniu 3. roku życia. Taki wzór chodu spowodowany jest blokadą „podciągnięcia” palców stopy ku górze i rozpoczęcia chodu od pięty. Bardzo często dziecko może odczuwać również ból w okolicy pięty.
Diagnostyka skróconego ścięgna Achillesa polega przede wszystkim na zebraniu przez lekarza POZ czy pediatrę wywiadu oraz wykluczeniu poważniejszych jednostek chorobowych mogących manifestować się u dziecka chodzeniem na palcach. Są to między innymi mózgowe porażenie dziecięce, dystrofia Duchenne’a i inne choroby nerwowo-mięśniowe. Podczas badania fizykalnego dziecka w pozycji leżącej lekarz obserwuje deficyt zgięcia grzbietowego stopy przy wyprostowanym kolanie i pośrednim lub lekko szpotawym (bocznie od linii środkowej) ustawieniu pięty. Warto również wykonać RTG stóp, aby wykluczyć ewentualne wady kostne stóp, które również mogą wpływać na chodzenie na palcach. W niektórych przypadkach, jeśli diagnoza zostanie potwierdzona, konieczne może okazać się laserowe wydłużenie ścięgna Achillesa.
Wydłużenie ścięgna Achillesa - postępowanie
W przypadku skrócenia ścięgna Achillesa u dzieci postępowaniem pierwszego wyboru jest rehabilitacja, która obejmuje indywidualnie dobrane ćwiczenia rozciągające oraz wzmacniające. Regularne wykonywanie takich ćwiczeń wspomaga rozluźnianie tkanek miękkich, poprawia elastyczność ścięgna i pozwala na stopniowe zwiększenie zakresu ruchu w stawie skokowym. W procesie leczenia często wykorzystuje się także techniki terapii manualnej oraz zabiegi fizykoterapeutyczne, takie jak ultradźwięki, laseroterapia czy elektroterapia, których celem jest poprawa ukrwienia i zmniejszenie napięcia mięśniowego.
Jeśli jednak deformacja jest zaawansowana – dziecko permanentnie chodzi na palcach, a stopa znajduje się w ustawieniu końsko-szpotawym – ćwiczenia i terapia zachowawcza mogą być niewystarczające. W takiej sytuacji wskazane jest leczenie chirurgiczne lub laserowe wydłużenie ścięgna Achillesa. Najczęściej stosowaną metodą jest podskórne wydłużenie ścięgna Achillesa, zabieg małoinwazyjny, który pozwala na korekcję ustawienia stopy i przywrócenie prawidłowego wzorca chodu. Decyzję o operacji podejmuje się po ocenie stopnia deformacji oraz efektywności wcześniejszego leczenia zachowawczego.
Metody wydłużania ścięgna Achillesa - na czym polega zabieg?
Wydłużenie ścięgna Achillesa można wykonać techniką klasyczną małoinwazyjną lub laserową. Polegaj one na:
-
Technika klasyczna (Z-plastyka) – polega na wykonaniu podłużnego nacięcia skóry i tkanki podskórnej, a następnie przecięciu ścięgna Achillesa w kształcie litery Z. Końce ścięgna są następnie rozsuwane, co umożliwia ich wydłużenie, i zszywane odpowiednim szwem. Metoda ta zapewnia dobrą kontrolę pola operacyjnego, ale wiąże się z dłuższym czasem rekonwalescencji.
-
Technika małoinwazyjna (perkutana) – zakłada wykonanie trzech niewielkich, około 1-centymetrowych nacięć skóry. Z ich pomocą operator rozciąga ścięgno bez jego całkowitego przecięcia. Po zabiegu zakłada się elastyczne opatrunki oraz gips utrzymujący rozciągnięcie przez 4-5 tygodni. Metoda ta wiąże się z krótszym gojeniem i mniejszym ryzykiem infekcji.
-
Technika laserowa – laserowe wydłużenie ścięgna Achillesa to nowoczesna metoda, w której do przecięcia i wydłużenia ścięgna stosuje się precyzyjny promień lasera. Zabieg wykonuje się zwykle przez niewielkie nacięcie, co minimalizuje uszkodzenia tkanek i skraca czas gojenia. Laser pozwala na dokładne cięcie z ograniczonym krwawieniem oraz zmniejsza ryzyko blizn i powikłań. Obecnie ta metoda jest stosowana głównie w wybranych ośrodkach specjalistycznych.
Wydłużenie ścięgna Achillesa - możliwe powikłania
Zabieg wydłużenia ścięgna Achillesa u dzieci, mimo że jest skuteczną metodą leczenia przykurczów, niesie ze sobą ryzyko pewnych powikłań. Ich wystąpienie może opóźnić proces gojenia, wydłużyć rehabilitację lub wpłynąć na końcowy efekt leczenia. Poniżej przedstawiono najczęstsze problemy, które mogą pojawić się po operacji:
-
Infekcja rany – dochodzi do niej w wyniku zakażenia miejsca operowanego przez bakterie. Objawia się zaczerwienieniem, bólem, ociepleniem skóry i wyciekiem ropnej wydzieliny. Wymaga leczenia antybiotykami, a czasem ponownego oczyszczenia rany.
-
Nadmierny obrzęk i ból okolicy ścięgna – obrzęk i ból są typową reakcją pooperacyjną, ale ich nadmierne nasilenie może świadczyć o zaburzeniach krążenia lub procesie zapalnym. W takich przypadkach konieczna jest szybka interwencja lekarska i odpowiednia terapia.
-
Uszkodzenie nerwów i zaburzenia czucia – podczas zabiegu może dojść do przypadkowego uszkodzenia drobnych nerwów czuciowych w okolicy ścięgna. Skutkiem są miejscowe zaburzenia czucia, drętwienie lub mrowienie, które zazwyczaj ustępują, ale w niektórych przypadkach mogą być trwałe.
Wydłużenie ścięgna Achillesa - przeciwwskazania do zabiegu
Zabieg, jakim jest wydłużenie ścięgna Achillesa u dzieci, mimo że obarczony jest niskim ryzykiem powikłań, nie zawsze jest możliwy. Przede wszystkim przeciwwskazany jest w sytuacjach, gdy równie dobry efekt terapeutyczny można osiągnąć poprzez nieinwazyjne techniki. Zabieg odradza się również pacjentom w złym stanie ogólnym, np. z niewyrównaną cukrzycą, poważnymi zaburzeniami krzepnięcia krwi czy niewydolnością układu sercowo-naczyniowego, gdyż podnosi to ryzyko powikłań i utrudnia gojenie. Operacji nie wykonuje się także przy aktywnych infekcjach organizmu lub zakażeniach w miejscu planowanej interwencji, aby uniknąć rozszerzenia zakażenia. Istotnym przeciwwskazaniem są zaburzenia ukrwienia kończyn dolnych, które mogą doprowadzić do trudności w procesie regeneracji.
Zabieg wydłużenia ścięgna Achillesa w CenterMed Kraków
W CenterMed Kraków oferujemy kompleksową diagnostykę i leczenie operacyjne przykurczów ścięgna Achillesa, w tym zabiegi jego wydłużenia. Zapraszamy do umówienia wizyty u ortopedy dziecięcego w Krakowie, gdzie doświadczeni specjaliści dokonają szczegółowej oceny stanu klinicznego dziecka, ustalą wskazania do operacji oraz zaplanują optymalny przebieg leczenia. Na miejscu dostępna jest pracownia RTG w Krakowie, w której można wykonać niezbędne badania obrazowe, a także USG w Krakowie służąca do oceny struktury i zrostu ścięgna po zabiegu. Zachęcamy do kontaktu i rozpoczęcia leczenia w sprawdzonym ośrodku medycznym CenterMed.