Żylaki to często występujący problem zdrowotny. Powstają one w wyniku zaburzeń równowagi pomiędzy ciśnieniem krwi w żyłach powierzchniowych, a wytrzymałością ich ściany. Mają formę wydłużonych żył o krętym przebiegu.
Układ krwionośny jest to zamknięty układ, w którym krążenie krwi napędzane jest pracą serca. Składa się on z dwóch rodzajów naczyń – żył i tętnic. Naczynia żylne kończyn dolnych dzielą się na – obecne tuż pod skórą żyły powierzchniowe i głębokie, które ukryte są między mięśniami a tkanką łączną. Oba układy są ze sobą połączone krótkimi żyłami przeszywającymi.
Żylaki, czyli inaczej choroba żylakowa to stan, w którym dochodzi do wydłużenia i poszerzenia obwodu żyły. Tendencję do tworzenia żylaków mają głównie powierzchniowe naczynia żylne nóg. Przyczyną tego jest fakt, że przepchnięcie krwi ze stóp do do serca wbrew grawitacji wymaga najwięcej energii.
Możemy wyróżnić kilka typów żylaków:
Najczęstszą przyczyną powstania i powiększania się żylaków jest niewydolność zastawek żylnych oraz wrodzone lub nabyte osłabienie ściany naczyń żylnych.
Istnieją czynniki predysponujące do rozciągania się ścian naczyń, poszerzania ich i tworzenia żylaków. Wśród czynników ryzyka wymienia się obciążenie genetyczne, związane z występowaniem choroby żylakowej w rodzinie, a także wiek, płeć, czy ciążę.
Na konsultację do specjalisty należy się udać, gdy:
Lekarz po zdiagnozowaniu żylaków wybiera metodę leczenia kierując się wiekiem pacjenta, zaawansowaniem choroby oraz występowaniem chorób współistniejących. W przypadku niewielkich żylaków stanowiących problem głównie natury estetycznej, postępowanie polega na wprowadzeniu działań mających zapobiec ich dalszemu rozwojowi. Leczenie zachowawcze opiera się na zastosowaniu opasek, czy pończoch uciskowych oraz unoszeniu kończyn a także modyfikacji stylu życia (uprawianie sportu, redukcja nadwagi). Możliwe jest również zastosowanie leczenia farmakologicznego z użyciem środków uszczelniających naczynia. W przypadkach medycznych, w których zastosowanie metod nieinwazyjnych jest nieskuteczne stosuje się leczenie zabiegowe. Obecnie najczęściej stosuje się małoinwazyjne metody laserowe i skleroterapię.
Rozpoznanie żył odbywa się na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego, które obejmuje ogląd kończyn dolnych, badanie dotykowe skóry i wzdłuż przebiegu żył. Do oceny zaawansowania problemu i zajęcia poszczególnych części układu żylnego wykonuje się często także próby czynnościowe (na przykład próba Perthesa, czy próba Pratta). Przy kwalifikacji do leczenia zabiegowego zazwyczaj wykonywane jest również USG metodą Doppler, które umożliwia ocenę anatomii i czynności układu żylnego kończyn dolnych. Obrazowanie Dopplerowskie wykorzystywane jest praktycznie na każdym etapie postępowania, diagnozując pacjenta, lecząc i później kontrolując efekty zastosowanej terapii.
EVLT (Endovenous Laser Treatment for Varicose Veins), czyli laserowe usuwanie żylaków to minimalnie inwazyjna, bezpieczna i bardzo skuteczna metoda leczenia niewydolności żył. Procedura polega na naświetlaniu wiązką laserową niewydolnego pnia żylnego i w efekcie termicznego uszkodzenia nieprawidłowych naczyń żylnych. Uszkodzenie termiczne ściany naczynia prowadzi do jego obkurczenia, krzepnięcia krwi w świetle żylaka i włóknienia, co prowadzi do nieodwracalnego zarośnięcia chorego naczynia. Zniszczone już naczynie jest wchłaniane przez sąsiadujące z nim tkanki.
Wskazaniem do zabiegu jest choroba żylakowa kończyn dolnych i niewydolność zastawek w żyle powierzchniowej tej kończyny. Metoda jest rekomendowana dla pacjentów, u których nie ma możliwości zastosowania skleroterapii.
Przed zabiegiem wykonywany jest tak zwany mapping, czyli zaznaczenie przebiegu głównych pni żylnych oraz miejsca wprowadzenia włókna laserowego. Zabieg trwa około 20 do 60 minut w zależności od rozległości żylaków. Pacjent znieczulany jest miejscowo. Po podaniu znieczulenia laser wprowadzany jest do żyły pod kontrolą USG. Laser jest wycofywany zamykając stopniowo niewydolne naczynie. Po przeprowadzonym zabiegu zakładany jest opatrunek uciskowy. Podkolanówki uciskowe mają za zadanie wywarcie nacisku na kończyny dolne. Powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami lekarskimi. Tuż po operacji pacjent może opuścić przychodnię.
Po zabiegu należy zrezygnować z wykonywania intensywnej aktywności fizycznej, zaleca się jednak aktywność w postaci długich spacerów (nawet do 2 godzin dziennie).
Skleroterapia jest nieoperacyjną metodą stosowaną w leczeniu żylaków, która polega na zamknięciu naczynia z użyciem specjalnych substancji drażniących (sklerosant) jego ściany i powodujących następnie jego zarastanie.
Jest stosowana w leczeniu drobnych żylaków, naczynek, poszerzeń żylnych i pajączków kończyn dolnych.
Skleroterapia poprzedzona jest przeprowadzeniem wywiadu lekarskiego i badania USG dopplerowskiego żył. Lekarz na tej podstawie określa, które żyły kwalifikują się do zamknięcia. Zabieg przeprowadzany jest w warunkach ambulatoryjnych. Procedura trwa od około 30 do 60 minut. Specjalista wkłuwa się w wyznaczone wcześniej miejsca (liczba wkłuć zależy od grubości naczynia i leczonego obszaru). Następnie w światło naczynia żylnego aplikowany jest sklerosant, czyli środek chemiczny powodujący podrażnienie, zwłóknienie i ostatecznie zarośnięcie światła nieprawidłowo funkcjonującego naczynia. Po zakończonym zabiegu pacjentowi zakłada się opatrunek uciskowy.
Podobnie jak w przypadku metody EVLT konieczne jest po zabiegu stosowanie terapii uciskowej przy pomocy pończoch lub bandaży.
Stripping, inaczej operacja Babcocka to operacje na żylaki z wykorzystaniem metody klasycznej. Stripping jest stosowany, gdy ze względu na rozmiar żylaków mniej inwazyjne metody mogą nie przynieść oczekiwanych efektów.
W większości przypadków metoda klasyczna dotyczy żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej.
Operacja wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. W czasie zabiegu wykonywane są dwa nacięcia. W przypadku żyły odpiszczelowej, jedno nacięcie w pachwinie, drugie w okolicy kostki przyśrodkowej. Następnie do światła naczynia wprowadzana jest sonda (tak zwany stripper), którą prowadzi się aż do wcześniej wykonanego nacięcia przy kostce przyśrodkowej. W kolejnym etapie – strippingu lekarz wyrywa całą żyłę i usuwa ją w przez nacięcie w pachwinie. Na całej długości żyły wykonywane są dodatkowe małe nacięcia pozwalające na usunięcie niewielkich powierzchniowych żylaków.
W przypadku żyły odstrzałkowej nacięcia wykonuje się w okolicy kostki bocznej i w dole podkolanowym.
Operacje na żylaki wiążą się z koniecznością regularnych konsultacji lekarskich po zabiegu. Ich termin wyznaczany jest zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego pacjenta. Podczas wizyt kontrolnych lekarz sprawdza przebieg gojenia i efekty leczenia. Po około tygodniu od zabiegu należy zgłosić się na usunięcie szwów i SurgiStripów, którymi zaopatrzone są mniejsze nacięcia.
Przez około 3 miesiące po zabiegu pacjent powinien nosić opaskę uciskową.
Koszty zabiegu są ustalana indywidualnie przez specjalistę w zależności od przypadku medycznego i koniecznych do zastosowania procedur medycznych. Zachęcamy do kontaktu z placówką w celu poznania szczegółów oferty.